Су оқшаулағыш құрамдардың тиімділігін арттыру үшін полимерлі материалдардың өзара байланыстыру процесін зерттеу

Мұқаба

Дәйексөз келтіру

Толық мәтін

Аннотация

Негіздеу. Қазіргі уақытта Қазақстанның мұнай кен орындарының едәуір бөлігі игерудің кеш сатысында тұр, бұл мұнай дебиттерінің тұрақты төмендеуімен және өнім сулануының үдемелі өсуімен қатар жүреді. Бұл процестер қабаттарды пайдалану тиімділігін айтарлықтай төмендетеді және көмірсутектерді ығыстыру жүйесін басқаруды қиындатады. Қалыптасқан жағдайда кен орындарын игеру тиімділігін арттырудың негізгі элементі ретінде су ағындарын шектеуге және оқшаулауға бағытталған технологиялар ерекше өзектілікке ие болады. Бұл саладағы перспективті бағыттардың бірі су өткізгіштігі жоғары аймақтарды іріктеп блоктау және сүзу ағындарын мұнайға қаныққан интервалдарға қарай қайта бөлу мүмкіндігі бар гель-полимерлі жүйелерді пайдалану болып табылады. Бұл мұнай өндіруді едәуір арттыруға және кен орындарын пайдаланудың техникалық-экономикалық көрсеткіштерін жақсартуға мүмкіндік береді.

Мақсаты. Зерттеу полимерлі гельдерді өзара байланыстыру процесін зерттеуге және әртүрлі әдістерді қолдана отырып осы процестің негізгі параметрлерін бағалауға бағытталған.

Материалдар мен әдістер. Гельді өз ара байланыстыру уақытын дәл сандық анықтау үшін реологиялық әдісті әзірлеуге және енгізуге ерекше назар аударылады, бұл қазіргі уақытта жалғыз қабылданған әдіс болып табылатын дәстүрлі визуалды бағалаумен салыстырғанда нәтижелердің объективтілігі мен қайталануын айтарлықтай арттыруға мүмкіндік береді.

Нәтижелерi. Ерітінділерді дайындағаннан кейін көзбен бақылау арқылы гель ерітіндісінің өз ара байланысы 1,5–2 сағат ішінде байқалатыны анықталды. Сонымен қатар, реометриялық өлшеулер арқылы өз ара байланысу уақыты айтарлықтай ертерек тіркелді. Бұл аспаптық әдістің жоғары дәлдігі мен сезімталдығын растайды.

Қорытынды. Жүргізілген зерттеулер реометриялық әдістерді қолдану полимерлердің өзара байланысу уақыты мен дәрежесін жоғары дәлдікпен анықтауға мүмкіндік беретінін растады, бұл визуалды бағалау кезінде мүмкін емес. Бұл операторларға гель құрылымын қалыптастыру процесі туралы сенімді ақпарат береді және гельдің негізгі параметрлерін ерте кезеңдерде бақылауға мүмкіндік береді. Алынған деректер полимерлердің өзара байланысын объективті бағалаудың сенімді құралы ретінде реометрияны қолданудың маңыздылығын көрсетеді. Мұндай бағалау гель-полимерлік жүйелерді жобалау мен енгізуде, әсіресе күрделі геология мен жоғары сулану жағдайында мұнай өндіруді арттыру технологиясында шешуші рөл атқарады.

Толық мәтін

##article.viewOnOriginalSite##

Авторлар туралы

Султангали Е. Әбдіқалықов

ҚМГ Инжиниринг «ҚазҒЗЖИмұнайгаз» филиалы

Email: S.Abdykalykov@kmge.kz
ORCID iD: 0009-0008-2503-4537
Қазақстан, Ақтау қаласы

Валентина В. Сабалдаш

ҚМГ Инжиниринг «ҚазмұнайгазҒЗЖИ» филиалы

Хат алмасуға жауапты Автор.
Email: v.sabaldash@kmge.kz
ORCID iD: 0009-0004-0158-1852
Қазақстан, Ақтау қаласы

Әдебиет тізімі

  1. Дерендяев Р.А., Захаров Л.А., Мартюшев Д.А., Дерендяев К.А. Повышение эффективности применения технологии по ограничению водопритока на основании геолого-физических характеристик пластов (на примере месторождений Пермского края) // Известия Томского политехнического университета. Инжиниринг георесурсов. 2019. Т. 330, № 9. С. 154–163. doi: 10.18799/24131830/2019/9/2264.
  2. Дубинский Г.С., Андреев В.Е., Акчурин Х.И., Котенев Ю.А. Развитие технологий ограничения водопритока в добывающие скважины // Георесурсы. Геоэнергетика. Геополитика. Режим доступа: oilgasjournal.ru/vol_5/dubinsky.html. Дата обращения: 13.04.2025.
  3. Sydansk R.D. A Newly Developed Chromium(lll) Gel Technology // SPE Reservoir Engineering. 1990. Vol. 5, Issue 03. P. 346–352. doi: 10.2118/19308-PA.

Қосымша файлдар

Қосымша файлдар
Әрекет
1. JATS XML
Жүктеу
2. Рисунок 1. Пример визуальной оценки состояния геля

Жүктеу (412KB)
Метадеректер
3. Рисунок 2. Внешний вид пластин автоматиче- ского реометра с интервалом между ними 1 мм

Жүктеу (42KB)
Метадеректер
4. Рисунок 3. Процесс сшивания полимерной системы на основе полимера 1 в течение 2 ч: а) видимый гель не образуется / no visible gel forms; б) текучий гель / fluid gel; в) легкодеформируемый гель / easily deformable gel; г) слегка деформируемый, но не текучий гель / slightly deformable but not fluid gel; д) звенящий гель / ringing gel

Жүктеу (161KB)
Метадеректер
5. Рисунок 4. Процесс сшивания полимерной системы на основе полимера 2 в течение 1 ч 40 мин: а) видимый гель не образуется / no visible gel forms; б) гель с высокой текучестью / highly fluid gel; в) текучий гель / fluid gel; г) умеренно текучий гель / moderately fluid gel

Жүктеу (479KB)
Метадеректер
6. Рисунок 5. Результаты испытаний раствора на основе полимера 1, полученные с использо- ванием автоматического реометра

Жүктеу (122KB)
Метадеректер
7. Рисунок 6. Результаты испытаний раствора на основе полимера 2, полученные с использованием автоматического реометра

Жүктеу (121KB)
Метадеректер

© Әбдіқалықов С.Е., Сабалдаш В.В., 2025

Creative Commons License
Бұл мақала лицензия бойынша қол жетімді Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Согласие на обработку персональных данных с помощью сервиса «Яндекс.Метрика»

1. Я (далее – «Пользователь» или «Субъект персональных данных»), осуществляя использование сайта https://journals.rcsi.science/ (далее – «Сайт»), подтверждая свою полную дееспособность даю согласие на обработку персональных данных с использованием средств автоматизации Оператору - федеральному государственному бюджетному учреждению «Российский центр научной информации» (РЦНИ), далее – «Оператор», расположенному по адресу: 119991, г. Москва, Ленинский просп., д.32А, со следующими условиями.

2. Категории обрабатываемых данных: файлы «cookies» (куки-файлы). Файлы «cookie» – это небольшой текстовый файл, который веб-сервер может хранить в браузере Пользователя. Данные файлы веб-сервер загружает на устройство Пользователя при посещении им Сайта. При каждом следующем посещении Пользователем Сайта «cookie» файлы отправляются на Сайт Оператора. Данные файлы позволяют Сайту распознавать устройство Пользователя. Содержимое такого файла может как относиться, так и не относиться к персональным данным, в зависимости от того, содержит ли такой файл персональные данные или содержит обезличенные технические данные.

3. Цель обработки персональных данных: анализ пользовательской активности с помощью сервиса «Яндекс.Метрика».

4. Категории субъектов персональных данных: все Пользователи Сайта, которые дали согласие на обработку файлов «cookie».

5. Способы обработки: сбор, запись, систематизация, накопление, хранение, уточнение (обновление, изменение), извлечение, использование, передача (доступ, предоставление), блокирование, удаление, уничтожение персональных данных.

6. Срок обработки и хранения: до получения от Субъекта персональных данных требования о прекращении обработки/отзыва согласия.

7. Способ отзыва: заявление об отзыве в письменном виде путём его направления на адрес электронной почты Оператора: info@rcsi.science или путем письменного обращения по юридическому адресу: 119991, г. Москва, Ленинский просп., д.32А

8. Субъект персональных данных вправе запретить своему оборудованию прием этих данных или ограничить прием этих данных. При отказе от получения таких данных или при ограничении приема данных некоторые функции Сайта могут работать некорректно. Субъект персональных данных обязуется сам настроить свое оборудование таким способом, чтобы оно обеспечивало адекватный его желаниям режим работы и уровень защиты данных файлов «cookie», Оператор не предоставляет технологических и правовых консультаций на темы подобного характера.

9. Порядок уничтожения персональных данных при достижении цели их обработки или при наступлении иных законных оснований определяется Оператором в соответствии с законодательством Российской Федерации.

10. Я согласен/согласна квалифицировать в качестве своей простой электронной подписи под настоящим Согласием и под Политикой обработки персональных данных выполнение мною следующего действия на сайте: https://journals.rcsi.science/ нажатие мною на интерфейсе с текстом: «Сайт использует сервис «Яндекс.Метрика» (который использует файлы «cookie») на элемент с текстом «Принять и продолжить».