Маңғышлақ жоғары тұтқырлы мұнайларының реологиялық сипаттамаларын зерттеу
- Авторлар: Саенко О.Б.1, Серкебаева Б.С.1, Аяпбергенов Е.О.1
-
Мекемелер:
- ҚМГ Инжиниринг «ҚазНИПИмұнайгаз» филиалы
- Шығарылым: Том 6, № 2 (2024)
- Беттер: 88-98
- Бөлім: Мұнайды зерттеу
- URL: https://journals.rcsi.science/2707-4226/article/view/260117
- DOI: https://doi.org/10.54859/kjogi108716
- ID: 260117
Дәйексөз келтіру
Толық мәтін
Аннотация
Негіздеу. Жеңіл мұнайдың белсенді қорларының сарқылуына байланысты жыл сайын ауыр әрі тұтқырлы мұнай кен орындарын игеру тиiмдiлiгiн арттыру өзекті болып келедi. Қабат мұнайының қарқындылығын арттыру технологияларын жетілдіру мақсатында жоғары тұтқырлы мұнайдың қасиеттерін неғұрлым терең зерттеу қажеттілігі туындайды.
Мақсаты. Батыс Қазақстан тұтқырлығы жоғары мұнайларының реологиялық қасиеттерін олардың физика-химиялық сипаттамаларын және жоғары молекулярлық қосылыстарының құрамын анықтау арқылы зерттеу.
Материалдар мен әдістер. Зерттеу объектілері ретінде Батыс Қазақстан Қаражанбас, Солтүстік Бозашы және Жалғызтөбе кен орындарының мұнайы таңдалды. Қойылған міндеттерді шешу үшін зертханалық зерттеулер химиялық және физика-химиялық талдаулардың заманауи әдістерін қолдана отырып жүргізілді.
Нәтижелері. Бұл мақалада Батыс Қазақстан кен орындары негізінде құрамындағы судың мөлшері әртүрлі ауыр әрі жоғары тұтқырлы мұнайлардың тығыздығын, тұтқырлығын, құрамындағы асфальтенді-шайырлы-парафинді заттардың мөлшерін өзара салыстырумен қатар реологиялық сипаттамаларын анықтаудың зертханалық зерттеулер нәтижелерін келтірілген. Ньютонды емес қасиеттердің пайда болуына температуралық шектердің және құрамындағы су мөлшерінің әсері анықталды.
Корытынды. Құрамындағы судың мөлшері әртүрлі тұтқырлығы жоғары ауыр мұнайлардың реологиялық тұрысы айқын псевдопластикалық сұйықтықтардың қасиеттерін көрсетеді, дегенмен, құрамындағы байланысқан судың мөлшері 50 %-дан астам болған жағдайда анағұрлым айқын ньютонды емес қасиеттер көрсетеді. Батыс Қазақстан мұнайларының ньютонды емес қасиеттері құрамындағы жоғары молекулярлық компоненттердің жоғары болуымен айқындалады. Алынған нәтижелер тұтқырлығы жоғары ауыр мұнайларды жинау әрі тасымалдаудың гидродинамикалық және технологиялық жүйесі үшін композициялық модельдерді жасау кезінде практикалық маңызы зор.
Толық мәтін
##article.viewOnOriginalSite##Авторлар туралы
Ольга Бертовна Саенко
ҚМГ Инжиниринг «ҚазНИПИмұнайгаз» филиалы
Хат алмасуға жауапты Автор.
Email: o.sayenko@kmge.kz
Қазақстан, Ақтау қаласы
Базаргуль Серкебаевна Серкебаева
ҚМГ Инжиниринг «ҚазНИПИмұнайгаз» филиалы
Email: b.serkebayeva@kmge.kz
ORCID iD: 0000-0002-0288-7210
Қазақстан, Ақтау қаласы
Ерболат Озарбаевич Аяпбергенов
ҚМГ Инжиниринг «ҚазНИПИмұнайгаз» филиалы
Email: e.ayapbergenov@kmge.kz
ORCID iD: 0000-0003-3133-222X
SPIN-код: 8911-5755
Қазақстан, Ақтау қаласы
Әдебиет тізімі
- Шайдаков В.В., Голубев М.В., Хазиев Н.Н., и др. Физико-химическое воздействие на добываемую продукцию нефтяных скважин // Нефтегазовое дело. 2004. №1. С. 10–13.
- Надиров Н.К. Высоковязкие нефти и природные битумы (История. Бассейны. Свойства). Алматы : Гылым, 2001. Том 1. 256 с.
- Серкебаева С.Б. Исследование реологических параметров мангышлакской нефти для трубопроводной транспортировки // Сборник статей международной научной конференции «Неньютоновские системы в нефтегазовой отрасли»; 2013; Баку. С. 229.
- Мусабаев Т.Т., Смагулов Б.А. Состояние и перспективы развития минерально-сырьевой базы Республики Казахстан // Горный журнал Казахстана. 2014. № 1. С. 11–15.
- Мамахатов Т.М. Прогноз развития нетрадиционных источников углеводородов в мировой энергетике // Интерэкспо Гео-Сибирь. 2012. № 3. С. 149–154.
- Есполов И.Т., Аяпбергенов Е.О., Серкебаева С.Б. Особенности реологических свойств высоковязкой нефти при транспортировке по трубопроводу // Транспорт и хранение нефтепродуктов и углеводородного сырья. 2016. №3. С. 35–39.
- Саенко О.Б., Посевич А.Г., Лозовая С.В., Бабаев Д. Особенности реологических свойств высоковязких нефтей // Сборник трудов АО «НИПИнефтегаз» «Проблемы нефтегазовой отрасли Республики Казахстан и научный подход к их решению»; Актау, 2015. Вып. 2. С. 153–159.
- Mullins O.C. The asphaltenes // Annual Review of Analytical Chemistry. 2008. Vol. 4. P. 393–418. doi: 10.1146/annurev-anchem-061010-113849.
- Липаев А.А. Разработка месторождений тяжёлых нефтей и природных битумов. Ижевск : Институт компьютерных исследований, 2013. 484 с.
- Шуханова Ж.К., Орынгожин Е.С. Месторождения битуминозных пород в Казахстане // Вестник КазНТУ. 2014. № 1(101). С. 7–9.
- Саенко О.Б., Рылеев А.А., Лозовая С.В. Изучение свойств нефтей Мангистауского региона и выбор вариантов транспортировки // Сборник трудов АО «НИПИнефтегаз» «Актуальные вопросы нефтегазовой отрасли»; Актау, 2016. Вып. 3. С. 117–126.
Қосымша файлдар
