РАЗРАБОТКА БАКТЕРИАЛЬНОЙ СИСТЕМЫ ЭКСПРЕССИИ ДЛЯ ПОЛУЧЕНИЯ ГЕМСОДЕРЖАЩИХ БЕЛКОВ НЕЙРОГЛОБИНА И ЦИТОХРОМА С В МЕЧЕННОЙ СТАБИЛЬНЫМИ ИЗОТОПАМИ 15N/13C ФОРМЕ
- Авторы: Семенова М.А.1, Смирнова О.М.1, Бритиков В.В.2, Бритикова Е.В.2, Ходненко А.П.1, Бершацкий Я.В.1, Игнатова А.А.1, Бочаров Э.В.1,3, Кирпичников М.П.1,4, Долгих Д.А.1,4, Черткова Р.В.1
-
Учреждения:
- ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАН
- ГНУ "Институт биоорганической химии НАН Беларуси"
- Московский физико-технический институт (национальный исследовательский университет)
- МГУ имени М.В. Ломоносова, биологический факультет
- Выпуск: Том 51, № 5 (2025)
- Страницы: 899-910
- Раздел: ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНЫЕ СТАТЬИ
- URL: https://journals.rcsi.science/0132-3423/article/view/349108
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0132342325050159
- ID: 349108
Цитировать
Аннотация
Ключевые слова
Об авторах
М. А. Семенова
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАНМосква, Россия
О. М. Смирнова
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАНМосква, Россия
В. В. Бритиков
ГНУ "Институт биоорганической химии НАН Беларуси"Минск, Беларусь
Е. В. Бритикова
ГНУ "Институт биоорганической химии НАН Беларуси"Минск, Беларусь
А. П. Ходненко
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАНМосква, Россия
Я. В. Бершацкий
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАНМосква, Россия
А. А. Игнатова
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАНМосква, Россия
Э. В. Бочаров
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАН; Московский физико-технический институт (национальный исследовательский университет)Москва, Россия; Долгопрудный, Россия
М. П. Кирпичников
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАН; МГУ имени М.В. Ломоносова, биологический факультетМосква, Россия; Москва, Россия
Д. А. Долгих
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАН; МГУ имени М.В. Ломоносова, биологический факультетМосква, Россия; Москва, Россия
Р. В. Черткова
ФГБУН ГНЦ "Институт биоорганической химии им. академиков М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова" РАН
Email: cherita@inbox.ru
Москва, Россия
Список литературы
- Paoli M., Marles-Wright J., Smith A. // DNA Cell. Biol. 2002. V. 21. P. 271−80. https://doi.org/10.1089/104454902753759690
- Smith L.J., Kahraman A., Thornton J.M. // Proteins. 2010. V. 78. P. 2349–2368. https://doi.org/10.1002/prot.22747
- Schweitzer-Stenner R. // Molecules. 2022. V. 27. P. 8751. https://doi.org/10.3390/molecules27248751
- Verde C., Giordano D., Bruno S. // Antioxidants. 2023. V. 12. P. 321. https://doi.org/10.3390/antiox12020321
- Rivera M., Caigan G.A. // Anal. Bioanal. Chem. 2004. V. 378. P. 1464–1483. https://doi.org/10.1007/s00216-003-2340-0
- Burmester T., Weich B., Reinhardt S., Hankeln T. // Nature. 2000. V. 407. P. 520–523. https://doi.org/10.1038/35035093
- De Simone G., Sbardella D., Oddone F., Pesce A., Coletta M., Ascenzi P. // Cells. 2021. V. 10. P. 3366. https://doi.org/10.3390/cells10123366
- de Vidania S., Palomares-Perez I., Frank-García A., Saito T., Saido T.C., Draffin J., Szaruga M., Chavez-Gutierrez L., Calero M., Medina M., Guix F.X., Dotti C.G. // Front. Neurosci. 2020. 14. P. 562581. https://doi.org/10.3389/fnins.2020.562581
- Fiocchetti M., Cracco P., Montalesi E., Fernandez V.S., Stuart J.A., Marino M. // Arch. Biochem. Biophys. 2021. V. 701. P. 108823. https://doi.org/10.1016/j.abb.2021.108823
- Hankeln T., Ebner B., Fuchs C., Gerlach F., Haberkamp M., Laufs T.L., Roesner A., Schmidt M., Weich B., Wystub S., Saaler-Reinhardt S., Reuss S., Bolognesi M., De Sanctis D., Marden M.C., Kiger L., Moens L., Dewilde S., Nevo E., Avivi A., Weber R.E., Fago A., Burmester T. // J. Inorg. Biochem. 2005. V. 99. P. 110–119. https://doi.org/10.1016/j.jinorgbio.2004.11.009
- Brittain T., Skommer J., Raychaudhuri S., Birch N. // Int. J. Mol. Sci. 2010. V. 11. P. 2306–2321. https://doi.org/10.3390/ijms11062306
- Fago A., Mathews A.J., Brittain T. // IUBMB Life. 2008. V. 60. P. 398–401. https://doi.org/10.1002/iub.35
- Tejero J. // Biochem. Biophys. Res. Commun. 2020. V. 523. P. 567–572. https://doi.org/10.1016/j.bbrc.2019.12.089
- Alvarez-Paggi D., Hannibal L., Castro M.A., Oviedo-Rouco S., Demicheli V., Tortora V., Tomasina F., Radi R., Murgida D.H. // Chem. Rev. 2017. V. 117. P. 13382−13460. https://doi.org/10.1021/acs.chemrev.7b00257
- Ow Y.P., Green D.R., Hao Z., Mak T.W. // Nat. Rev. Mol. Cell Biol. 2008. V. 9. P. 532−542. https://doi.org/10.1038/nrm2434
- Dewilde S., Kiger L., Burmester T., Hankeln T., Baudin-Creuza V., Aerts T., Marden M.C., Caubergs R., Moens L. // J. Biol. Chem. 2001. V. 276. P. 38949–38955. https://doi.org/10.1074/jbc.m106438200
- Blank M., Burmester T. // Mol. Biol. Evol. 2012. V. 29. P. 3553–3561. https://doi.org/10.1093/molbev/mss164
- Sakamoto K., Kamiya M., Uchida T., Kawano K., Ishimori K. // Biochem. Biophys. Res. Commun. 2010. V. 398. P. 231–236. https://doi.org/10.1016/j.bbrc.2010.06.065
- Simonneaux G., Bondon A. // Chem. Rev. 2005. V. 105. P. 2627–2646. https://doi.org/10.1021/cr030731s
- Semenova M.A., Chertkova R.V., Kirpichnikov M.P., Dolgikh D.A. // Biomolecules. 2023. V. 13. P. 1233. https://doi.org/10.3390/biom13081233
- Bønding S.H., Henty K., Dingley A.J., Brittain T. // Int. J. Biol. Macromol. 2008. V. 43. P. 295–299. https://doi.org/10.1016/j.ijbiomac.2008.07.003
- Guidolin D., Agnati L.F., Tortorella C., Marcoli M., Maura G., Albertin G., Fuxe K. // Int. J. Mol. Med. 2014. V. 33. P. 111–116. https://doi.org/10.3892/ijmm.2013.1564
- Tiwari B., Chapagain P.P., Üren A. // Sci. Rep. 2018. V. 8. P. 10557. https://doi.org/10.1038/s41598-018-28836-6
- Feng Y., Liu X.-C., Li L., Gao S.-Q., Wen G.-B., Lin Y.-W. // ACS Omega. 2022. V. 7. P. 11510–11518. https://doi.org/10.1021/acsomega.2c01256
- Bochkova Z.V., Semenova M.A., Smirnova O.M., Maksimov G.V., Rubin, A.B., Kirpichnikov M.P., Dolgikh D.A., Chertkova R.V., Brazhe N.A. // Int. J. Biol. Macromol. 2025. V. 318. P. 145040. https://doi.org/10.1016/j.ijbiomac.2025.145040
- Marley J., Lu M., Bracken C. J. // J. Biomol. NMR. 2001. V. 20. P. 71–75. https://doi.org/10.1023/a:1011254402785
- Britikov V.V., Bocharov E.V., Britikova E.V., Dergousova N.I., Kulikova O.G., Solovieva A.Y., Shipkov N.S., Varfolomeeva L.A., Tikhonova T.V., Timofeev V.I., Shtykova E.V., Altukhov D.A., Usanov S.A., Arseniev A.S., Rakitina T.V., Popov V.O. // Int. J. Mol. Sci. 2022. V. 23. P. 9969. https://doi.org/10.3390/ijms23179969
- Yang Y., Allemand F., Guca E., Vallone B., Delbecq S., Roumestand C. // Biomol. NMR Assign. 2015. V. 9. P. 153–156. https://doi.org/10.1007/s12104-014-9563-1
- Jeng W.-Y., Chen C.-Y., Chang H.-C., Chuang W.-J. // J. Bioenerg. Biomembr. 2002. V. 34. https://doi.org/10.1023/a:1022561924392
- Семенова М.А., Бочкова Ж.В., Смирнова О.М., Игнатова А.А., Паршина Е.Ю., Зиганшин Р.Х., Бочаров Э.В., Браже Н.А., Максимов Г.В., Кирпичников М.П., Долгих Д.А., Черткова Р.В. // Биоорг. химия. 2023. Т. 3. С. 319–330. https://doi.org/10.31857/S013234232303020X
- Pepelina T.Y., Chertkova R.V., Dolgikh D.A., Kirpichnikov M.P. // Russ. J. Bioorg. Chem. 2010. V 36. P. 90–96. https://doi.org/10.1134/s1068162010010097
- Chertkova R.V., Bryantseva T.V., Brazhe N.A., Revin V.V., Kudryashova K.S., Yusipovich A.I., Brazhe A.R., Rubin A.B., Dolgikh D.A., Kirpichnikov M.P., Maksimov G.V. // Crystals. 2021. V. 11. P. 973. https://doi.org/10.3390/cryst11080973
- Semenova M.A., Smirnova O.M., Ignatova A.A., Parshina E.Y., Maksimov G.V., Kirpichnikov M.P., Dolgikh D.A., Chertkova R.V. // Russ. J. Bioorg. Chem. 2023. V. 49. P. 1483–1488. https://doi.org/10.1134/S1068162023060274
- Semenova M.A., Bochkova Z.V., Smirnova O.M., Maksimov G.V., Kirpichnikov M.P., Dolgikh D.A., Brazhe N.A., Chertkova R.V. // Curr. Issues Mol. Biol. 2024. V. 46. P. 3364–3378. https://doi.org/10.3390/cimb46040211
- Guimaraes B.G., Hamdane D., Lechauve C., Marden M.C., Golinelli-Pimpaneau B. // Acta Crystallogr. D Biol. Crystallogr. 2014. V. 70. P. 1005–1014. https://doi.org/10.1107/S1399004714000078
- Kelly S.M., Jess T.J., Price N.C. // Biochim. Biophys. Acta. 2005. V. 1751. P. 119–139. https://doi.org/10.1016/j.bbapap.2005.06.005
- Sebastiani F., Milazzo L., Exertier C., Becucci M., Smulevich G. // J. Raman Spectrosc. 2021. V. 52. P. 2536–2549. https://doi.org/10.1002/jrs.6105
- Nagai M., Nagai Y., Aki Y., Sakurai H., Mizusawa N., Ogura T., Kitagawa T., Yamamoto Y., Nagatomo S. // Chirality. 2016. V. 28. P. 585–592. https://doi.org/10.1002/chir.22620
- Vallone B., Nienhaus K., Brunori M., Nienhaus G.U. // Proteins. 2004. V. 56. P. 85–92. https://doi.org/10.1002/prot.20113
- Du W., Syvitski R., Dewilde S., Moens L., La Mar G.N. // J. Am. Chem. Soc. 2003. V. 125. P. 8080–8081. https://doi.org/10.1021/ja034584r
- Pesce A., Dewilde S., Nardini M., Moens L., Ascenzi P., Hankeln T., Burmester T., Bolognes M. // Structure. 2003. V. 11. P. 1087–1095. https://doi.org/10.1016/s0969-2126(03)00166-7
- Geraci G., Parkhurst L.J. // Methods Enzymol. 1981. V. 76. P. 262–275. https://doi.org/10.1016/0076-6879(81)76127-5
- Sambrook J., Fritsch E.F., Maniatis T. // Molecular Cloning: a Laboratory Manual. Cold Spring Harbor: Cold Spring Harbor Press, 1989.
- Nicolis S., Monzani E., Ciaccio C., Ascenzi P., Moens L., Casella L. // Biochem. J. 2007. V. 407. P. 89–99. https://doi.org/10.1042/bj20070372
- Schagger H., Jagow G. // Anal. Biochem. 1987. V. 166. P. 368–379. https://doi.org/10.1016/0003-2697(87)90587-2
- Mirdita. M., Schütze K., Moriwaki Y., Heo L., Ovchinnikov S., Steinegger M. // Nature Methods. 2022. V. 19. P. 679–682. https://doi.org/10.1038/s41592-022-01488-1
Дополнительные файлы



