Мұнайдың қайнау температурасы жоғары фракциясын жару сұйықтығы ретінде қолданып қабатты гидравликалық жару

Мұқаба

Дәйексөз келтіру

Толық мәтін

Аннотация

Негіздеу. Соңғы жылдары Қазақстандағы кенорындардың игерілмеген қорларының құрылымы нашарлап бара жатыр. Қорлардың көп бөлігі өткізгіштігі төмен қабаттар мен сумен ығыстырылмаған аймақтарда орналасқан. Игерудің өнімділігі мен тиімділігіне кері әсер ететін негізгі фактор – мұнай қабаттарының біркелкі еместігі.

Мұнайға қаныққан қабаттар – бұл мұнайға қаныққан құм немесе әктас және су өткізбейтін саз немесе доломит қабаттарының, линзалардың және аралық қабаттардың кезектесуінен тұрады. Қабаттың шегінде 10–20 қабатшалар кездесуі мүмкін, бұл қабаттардың айтарлықтай тілімденгендігін байқатады. Мұнай шоғырларының күрделілігіне байланысты оны толық игеріп алу және айдау ұңғылары арқылы өндіруші ұңғыларға қарай мұнайды сумен толық итеру өту қиын немесе мүмкін емес.

Мақсат. Экономикалық тиімді әдісті пайдаланып, қабаттың мұнайбергіштігін арттыру.

Материалдар мен тәсілдер. Мұнайдың қайнау температурасы жоғары компоненттерімен қабаттың түбіне әсер ету процестеріне эксперименттік зерттеулер алмас бұрғылауға арналған зертханалық машина, сұйықтың және газдың өткізгіштігін анықтауға арналған қондырғылар, мұнайдың тұтқырлығын анықтауға арналған қондырғылар, сондай-ақ, қабат модельіне жару сұйықтығын айдау қондырғылары арқылы жүргізілді.

Нәтижелер. Мұнайдың қайнау температурасы жоғары компоненттерін қолданып қабатты гидравликалық жару әдісін қолданудың нәтижесінде өткізгіштігі төмен қабаттардың өткізгіштігін арттырып, мұнай өнімділігін едәуір арттыруға мүмкіндік береді.

Қорытынды. Мұнай кенорындарының геологиялық құрылысына байланысты ұңғы түбіне мұнай ағынының келуін интенсификациялау мақсатында су негізіндегі гельді сұйықтықпен қабатты гидравликалық жару әдісін қолдану тиімсіз болып саналады. Себебі қабат қуыстарында ұзына бойлы молекулалары бар гельдер адсорбцияланады және су негізіндегі жару сұйықтығы коллектордың сазды бөлшектерімен байланысқанда олардың ісінуіне алып келеді.

Толық мәтін

##article.viewOnOriginalSite##

Авторлар туралы

Мөлдір Әбдімүсілімқызы Машрапова

Қ.И. Сәтбаев атындағы геологиялық ғылымдар институты

Хат алмасуға жауапты Автор.
Email: moldir_m_m@mail.ru
ORCID iD: 0000-0002-6009-9730
Scopus Author ID: 56721302700
ResearcherId: AAD-4825-2020

PhD

Қазақстан, Алматы қаласы

Нұрбол Тілеуберді

Қ.И. Сәтбаев атындағы геологиялық ғылымдар институты

Email: nureke-17@mail.ru
ORCID iD: 0000-0003-0781-2434
Scopus Author ID: 57195378526

PhD

Қазақстан, Алматы қаласы

Дайрабай Жүмаділұлы Абделі

Сәтбаев Университеті

Email: d.abdeli@mail.ru
Scopus Author ID: 57200382346

техн. ғыл. докт.

Қазақстан, Алматы қаласы

Сұлтан Мәжітұлы Оздоев

Қ.И. Сәтбаев атындағы геологиялық ғылымдар институты

Email: ozdoyevsultan@mail.ru
ORCID iD: 0000-0003-0262-1583
Scopus Author ID: 57195382978

геол.-мин. ғыл. докт

Қазақстан, Алматы қаласы

Ардақ Серғазықызы Ысқақ

Сәтбаев Университеті

Email: a.yskak@satbayev.university
Scopus Author ID: 56826148100

PhD

Қазақстан, Алматы қаласы

Әдебиет тізімі

  1. Магадова Л.А. Разработка жидкостей разрыва на водной и углеводородной основах и технологий их применения для совершенствования процесса гидравлического разрыва пласта : дисс. ... докт. техн. наук. Москва, 2007. Режим доступа: https://www.dissercat.com/content/razrabotka-zhidkostei-razryva-na-vodnoi-i-uglevodorodnoi-osnovakh-i-tekhnologii-ikh-primenen. Дата обращения: 20.04.2023.
  2. Elgassier M.M., Stolyarov S.M. Reasons for Oil-Based Hydraulic Fracturing in Western Siberia // SPE International Symposium and Exhibition on Formation Damage Control held in Lafayette; 2008 Feb 13–15; Lousiana, U.S.A. Режим доступа: https://onepetro.org/SPEFD/proceedings-abstract/08FD/All-08FD/SPE-112092-MS/145829. Дата обращения: 12.03.2023.
  3. Баймаханов Г.А., Машрапова М.А., Тілеуберді Н. Исследование работ по проведению гидроразрыва пластов // Materials of the XI international scientific and practical conference «Science without borders»; Technical Sciences, Volume 24, March 30 – April 7, 2015. Sheffield, England. http://www.rusnauka.com/13_NBG_2015/Tecnic/10_191463.doc.htm
  4. Магадова Л.А., Михайлов С.А., Магадов В.Р. Исследование долговременной проводимости проппантов различных производителей. Научно-технический отчет. РГУ им. И.М. Губкина. Москва, 2011. Грант British Petroleum.
  5. Меликбеков А.С. Теория и практика гидравлического разрыва пласта. Москва : Недра, 1967.
  6. Оздоев С.М., Машрапова М.А. Повышение нефтеотдачи продуктивных горизонтов Арыстановского месторождения // Научно-технический журнал «Нефть и газ». 2017. №6(102). С. 88–96.
  7. Абдели Д.Ж., Оздоев С.М., Конторович А.Э., Машрапова М.А. Зертханалық жағдайда қабатты гидравликалық жару әдісін зерттеу // ҚазҰТЗУ Хабаршысы. 2019. №1(131). C. 207–212.
  8. Baimakhanov G., Koishybaev A., M.A. Mashrapova, Tileuberdi N. Highly pressurized hydraulic fracturing fluid behavior in oil-bearing rocks // Int. J. Chem. Sci. 2015. 13(2). P. 963–970.
  9. Ахметов С.А. Технология глубокой переработки нефти и газа. Уфа : Изд. «Гилем», 2002.
  10. Ozdoyev S.M., Mashrapova M.A. Geological structure and methods of increasing oil recovery of the productive horizons of the Аrystan deposit // News of National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of geology and technical sciences. 2017. Vol. 4, № 424. Р. 270–275.
  11. Mashrapova M.A., Zholtayev G.Z., Abdeli D.Z., et al. Improvement of hydraulic facing method to increase wells productivity // News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, Series of Geology and Technical Sciences. 2021. № 4(448). Р. 124–129.

Қосымша файлдар

Қосымша файлдар
Әрекет
1. JATS XML
Жүктеу
2. Сурет 1. Су негізіндегі гельді сұйықтықтың қабаттағы әрекеті

Жүктеу (54KB)
Метадеректер
3. Сурет 2. ВР-11-1 зонасында су негізіндегі сұйықтықпен жару кезіндегі жарықшақтардың өткізу қабілеті мен кернеу қимасы

Жүктеу (110KB)
Метадеректер
4. Сурет 3. ВР-11-1 зонасында мұнай негізіндегі сұйықтықпен жару кезіндегі жарықшақтардың өткізу қабілеті мен кернеу қимасы

Жүктеу (113KB)
Метадеректер
5. Сурет 4. ВР-11-1 зонасында су негізіндегі сұйықтықпен жаруға дейінгі және кейінгі мұнай мен судың дебиті және сулану

Жүктеу (63KB)
Метадеректер
6. Сурет 5. ВР-11-1 зонасында мұнай негізіндегі сұйықтықпен жаруға дейінгі және кейінгі мұнай мен судың дебиті және сулану

Жүктеу (56KB)
Метадеректер
7. Сурет 6. Көміртек молекуласында атомдар мөлшері ≥ С8 болатын мұнайдың қайнау температурасы жоғары компоненттерін және қышқыл қоспаларын қолданып қабатты гидравликалық жару технологиясын жүргізудің сызбасы

Жүктеу (52KB)
Метадеректер
8. Сурет 7. Көміртек молекуласында атомдар мөлшері ≥С8 болатын мұнайдың қайнау температурасы жоғары компоненттерін бөліп алудың технологиялық сызбасы

Жүктеу (34KB)
Метадеректер
9. Сурет 8. Лабораториялық жағдайда кернді қою мұнаймен жару қондырғысының сызбасы

Жүктеу (27KB)
Метадеректер
10. Сурет 9. ҚГЖ жүргізу барысындағы шыққан мұнайдың көлемдері

Жүктеу (35KB)
Метадеректер

© Машрапова М.Ә., Тілеуберді Н., Абделі Д.Ж., Оздоев С.М., Ысқақ А.С., 2023

Creative Commons License
Бұл мақала лицензия бойынша қол жетімді Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Согласие на обработку персональных данных с помощью сервиса «Яндекс.Метрика»

1. Я (далее – «Пользователь» или «Субъект персональных данных»), осуществляя использование сайта https://journals.rcsi.science/ (далее – «Сайт»), подтверждая свою полную дееспособность даю согласие на обработку персональных данных с использованием средств автоматизации Оператору - федеральному государственному бюджетному учреждению «Российский центр научной информации» (РЦНИ), далее – «Оператор», расположенному по адресу: 119991, г. Москва, Ленинский просп., д.32А, со следующими условиями.

2. Категории обрабатываемых данных: файлы «cookies» (куки-файлы). Файлы «cookie» – это небольшой текстовый файл, который веб-сервер может хранить в браузере Пользователя. Данные файлы веб-сервер загружает на устройство Пользователя при посещении им Сайта. При каждом следующем посещении Пользователем Сайта «cookie» файлы отправляются на Сайт Оператора. Данные файлы позволяют Сайту распознавать устройство Пользователя. Содержимое такого файла может как относиться, так и не относиться к персональным данным, в зависимости от того, содержит ли такой файл персональные данные или содержит обезличенные технические данные.

3. Цель обработки персональных данных: анализ пользовательской активности с помощью сервиса «Яндекс.Метрика».

4. Категории субъектов персональных данных: все Пользователи Сайта, которые дали согласие на обработку файлов «cookie».

5. Способы обработки: сбор, запись, систематизация, накопление, хранение, уточнение (обновление, изменение), извлечение, использование, передача (доступ, предоставление), блокирование, удаление, уничтожение персональных данных.

6. Срок обработки и хранения: до получения от Субъекта персональных данных требования о прекращении обработки/отзыва согласия.

7. Способ отзыва: заявление об отзыве в письменном виде путём его направления на адрес электронной почты Оператора: info@rcsi.science или путем письменного обращения по юридическому адресу: 119991, г. Москва, Ленинский просп., д.32А

8. Субъект персональных данных вправе запретить своему оборудованию прием этих данных или ограничить прием этих данных. При отказе от получения таких данных или при ограничении приема данных некоторые функции Сайта могут работать некорректно. Субъект персональных данных обязуется сам настроить свое оборудование таким способом, чтобы оно обеспечивало адекватный его желаниям режим работы и уровень защиты данных файлов «cookie», Оператор не предоставляет технологических и правовых консультаций на темы подобного характера.

9. Порядок уничтожения персональных данных при достижении цели их обработки или при наступлении иных законных оснований определяется Оператором в соответствии с законодательством Российской Федерации.

10. Я согласен/согласна квалифицировать в качестве своей простой электронной подписи под настоящим Согласием и под Политикой обработки персональных данных выполнение мною следующего действия на сайте: https://journals.rcsi.science/ нажатие мною на интерфейсе с текстом: «Сайт использует сервис «Яндекс.Метрика» (который использует файлы «cookie») на элемент с текстом «Принять и продолжить».